Кентау қаласының білім беру жүйесіндегі заманауи реформалар тек академиялық білімнің тереңдігін арттырумен ғана шектелмейді; олар жас ұрпақтың ғылыми-техникалық креативтілігін, экологиялық жауапкершілігін және тұрақты дамуға деген ұмтылысын қолдауға бағытталған.
Осы стратегиялық бағыттың айқын дәлелі ретінде, Кентау қаласы, А.С. Пушкин атындағы №6 жалпы білім беретін мектептің 9 «Ә» сынып оқушысы Қонысбек Маралдың ғылыми жобасын атауға болады. Ол «Қаптама және тағам сапасы – материалдар мен тағам арасындағы өзара әрекет» тақырыбындағы зерттеуі арқылы, үй жағдайында крахмалдан экологиялық таза биопленка жасап шығарды. Бұл бастама – білімге ұмтылу мәдениетін ғылыми және практикалық деңгейде танымал етудің ең жоғары үлгісі.
Қонысбек Маралдың зерттеуінің негізгі мақсаты – әртүрлі қаптама түрлерінің (пластик, қағаз, биопленка және ашық қалдырылған) жеміс пен тағам сапасына қалай әсер ететінін анықтау арқылы, қауіпсіз әрі экологиялық тиімді қаптама түрін табу. Оқушының биопленканың тиімді екеніне тәжірибе жасау арқылы көз жеткізуі – оқу бағдарламаларын жетілдірудің тек теориялық біліммен шектелмей, эксперименттік және зерттеушілік дағдыларды дамытуға бағытталғанын дәлелдейді. Мектепке дейінгі және орта білім беруді дамытудағы реформалардың басты нәтижесі – жас ұрпақтың жаһандық мәселелерді шешуге қабілетті, жасампаз азаматтар ретінде қалыптасуы. Кентау қалалық білім бөлімінің мұндай ғылыми-зерттеу жұмыстарын қолдауы – азаматтардың жасампаздық және прогрестілікті қолдауды білім беру саласының негізгі миссиясы ретінде қабылдағанын көрсетеді.
Қонысбек Марал ұсынған биопленка – бұл табиғи, ыдырайтын шикізаттардан (мысалы, крахмал, желатин) жасалатын, экологиялық таза орама материалы. Жобаның әлеуметтік-экономикалық және экологиялық тиімділігі айрықша. Атап айтқанда, биопленка арзан және қолжетімді шикізаттан жасалады (үй жағдайында крахмалдан жасалуы мүмкін). Өндіріс процесі күрделі емес және тұрмыстық жағдайда оңай өндіруге болады. Бұл оның кең таралуына және экономикалық тұрғыдан тиімді болуына мүмкіндік береді. Оның ең басты артықшылығы – полиэтилен пакеттеріне қарағанда тез ыдырайды, қоршаған ортаға зиянсыз және топыраққа түскенде зиянды қалдық қалдырмайды. Сонымен қатар, ол қайта өңдеуге немесе компост ретінде пайдалануға жарамды. Биопленка табиғи құрамдастардан жасалғандықтан, жануарлар мен өсімдіктерге қауіпсіз, атмосфераға улы газдар бөлмейді және экожүйенің тепе-теңдігін сақтауға ықпал етеді. Бұл – қазіргі Қазақстанның экологиялық қауіпсіздікке бағытталған мемлекеттік саясатына толық сәйкес келетін бастама.
Жас ғалымның қорытындысы бойынша, биопакет – экологиялық таза, қауіпсіз әрі болашақта пластик қалдықтардың орнын баса алатын тиімді балама.
Оқушының бұл деңгейдегі ғылыми жетістікке жетуінің артында жоба жетекшісі Жумадилова Раушанның кәсіби шеберлігі мен тәлімгерлік этикасы тұр. Педагогтың рөлі – тек білім берумен шектелмей, оқушының бойындағы ғылыми қызығушылықты дамыту, оны бағыттау және шығармашылық идеяларды іске асыруға қолдау көрсету. Бұл – педагог кәсібінің беделін арттырудың ең үздік үлгісі, мұнда мұғалім жаңа идеялардың катализаторы рөлін атқарады. Мұндай ғылыми жобалар қазақ тілінің реформаларын және тіл саясатын дамытуға да үлес қосады, өйткені ғылыми зерттеулердің мемлекеттік тілде жүргізілуі – тіліміздің ғылым мен инновация саласындағы мәртебесін нығайтады.
Қонысбек Маралдың биопленка жасаудағы мақсаты, қаптама материалдарының тағам сапасына әсерін зерттеп, қауіпсіз әрі экологиялық тиімді қаптама түрін анықтау екен.
Жалпы, биопленка дегеніміз – табиғи ыдырайтын заттардан, яғни крахмал, желатин, қсімдік майы және басқа да заттардан жасалатын экологиялық таза орама материал. Оның тиімділігі, арзан және қолжетімді шикізаттан жасалады. Өндіріс процесі күрделі емес, тұрмыстық жағдайда өңдеуге болады. Артықшылығы, полиэтилен пакеттеріне қарағанда тез ыдырайды, қоршаған ортаға зиянсыз, топыраққа түскенде зиянды қалдық қалдырмайды. Қайта өңдеуге немесе компост ретінде пайдалануға болады. Ал, экологиялық қауіпсіздігіне тоқталар болсақ, табиғи құрамдастардан жасалғандықтан, жануарлар мен өсімдіктерге қауіпсіз.
Сонымен қатар, атмосфераға улы газдар бөлмейді, экожүйенің тепе-теңдігін сақтауға ықпал етеді. Жалпы, биопакет – экологиялық таза, қауіпсіз іәрі болашақта пластик қалдықтардың орнын баса алатын тиімді әрі пайдалы балама. Аталған ғылыми жобаның жетекшісі Жумадилова Раушан.
Ия, Қонысбек Маралдың биопленка жобасы – Кентау қаласының білім беру жүйесінің болашаққа бағытталғанын, жас ұрпақты экологиялық жауапты, ғылыми сауатты және инновациялық ойлайтын азамат ретінде қалыптастыруға деген стратегиялық міндеттемесін білдіреді. Бұл жетістік – Кентаудағы кітап оқу және білімге ұмтылу мәдениетінің нәтижесі, әрі жас ұрпақтың жасампаздық әлеуетін іс жүзінде көрсететін маңызды үлгі. Жас ғалымның ұсынысы – болашақта пластик қалдықтар мәселесін шешуде тиімді балама ұсынатын прогрестік бастама болып табылатыны сөзсіз.